همیشه در مدح برنامه ریزی شنیده ایم و سخن بزرگان را خوانده ایم که همگی با برنامه ریزی به چنین جایگاهی رسیده اند. اگر سخن بزرگان و صحت و اعتبار آن را کنار بگذاریم (!)، اما نباید از اهمیت داشتن برنامه چشم پوشی کرد.
برنامه ریزی در کمپین بازاریابی هم مهم است. این موضوع را با عنوان برنامه بازاریابی می شناسند. اگر قرار باشد در یک کسب و کار به صورت تیمی، پروژه ای اجرا شود، نیاز است تا هر نفر زمان لازم و وظیفه خود را بداند. تمام این نکات و جزئیات بیشتر در برنامه بازاریابی آورده می شود. اما چطور می توان این برنامه را تدوین کرد؟
آن چه را که در ذهن شما می گذرد، با نوشتن حفظ کنید. برنامه بازاریابی نیز چنین خاصیتی دارد. احتمالا در ذهن هر کمپین منیجر یا مارکتر، ایده های بسیاری برای بازاریابی وجود دارد. اما تا وقتی این ایده ها روی کاغذ نوشته نشوند، خام باقی خواهند ماند.
برنامه بازاریابی در واقع، تمام فرایندی است که یک کمپین طی خواهد کرد تا کسب و کار را به اهداف مورد نظرش برساند. همچنین ابزارهای لازم در اجرای این روند، بودجه، نفرات و تخصص های لازم، زمان، کانال های انتقال پیام، اهداف اجرای کمپین و مواردی از این دست نیز در آن ذکر می شوند.
اگر کمپین بازاریابی را به مسیر تشبیه کنیم، برنامه بازاریابی، راهنمای جامعی را از نحوه طی کردن آن به همراه بودجه لازم و موارد این چنینی برای ما مشخص می کند.
تدوین برنامه بازاریابی کمک می کند تا همه نکات مهم یک کمپین را ثبت کنید، با همکاران خود به اشتراک بگذارید و در جهت بهبود آن، گفتگو کنید. همچنین اگر عضو یک تیم بازاریابی نیستید و بخواهید چنین برنامه ای را برای کارفرما ارائه دهید، نوشتن برنامه بازاریابی، بسیار کمک کننده خواهد بود.
برای نوشتن برنامه بازاریابی و فروش، پنج مرحله کلی وجود دارد. در ادامه، هر یک از مراحل برنامه بازاریابی را به تفصیل، بررسی خواهیم کرد.
قبل از هر چیز، آماده کردن طرح و شمایی کلی از برنامه بازاریابی، به کسانی که این طرح را خواهند دید، کمک می کند تا به سرعت مفاهیم ارائه شده در این برنامه را مرور کنند و با کلیت آن آشنا شوند. همچنین اگر خود شما نیز قصد ارائه آن را داشتید، وجود طرح کلی برنامه بازاریابی، به ارائه بهتر و اثرگذارتر منجر می شود. اما در این نمای کلی، چه نکاتی را ذکر کنیم؟
از آن جایی که کمپین های بازاریابی توسط کارشناسان و متخصصان این حوزه مورد نقد و بررسی قرار می گیرند و گاهی تیم اجراکننده باید آن را برای چنین افرادی توضیح دهد، پس قبل از هر چیز، نام مناسبی انتخاب کنید. این اسم باید طوری باشد که حداقل خود شما بتوانید صدایش بزنید!
وقتی مخاطب خود را شناسایی کردید و پیام مناسبی جهت تاثیرگذاری روی او آماده شد، باید کانال هایی را برای ارسال پیام و رساندن آن به دست مخاطب تعیین کنید. تمام این کانال ها و پلتفرم های تبلیغاتی باید در سند برنامه بازاریابی ذکر شوند.
مورد دیگری که در یک برنامه بازاریابی لازم داریم، مشخص کردن مخاطب هدف و ویژگی های اوست. معمولا هر کمپین، مخاطب هدف مشخصی دارد. تیم مارکتینگ برای اثرگذاری روی این گروه، برنامه ریزی کرده و کانال هایی را انتخاب می کند. پس از آن، پیامی مناسب طراحی می گردد تا به واسطه آن، با مخاطب هدف ارتباط برقرار شود.
تمام این نکاتی که گفته شدند، باید جلوی چشم تیم بازاریابی باشد تا لحظه ای از آن غافل نشوند. نوشته شدن این اطلاعات در بخش ابتدایی برنامه بازاریابی به همین دلیل است.
حالا که همه چیز آماده است، نوبت تعریف اهداف تیم بازاریابی از اجرای کمپین می رسد. همه فعالیت ها در یک کمپین تبلیغاتی و بازاریابی، هدفمند هستند. شاید بتوان گفت مهم ترین هدفی که از اجرای برنامه بازاریابی وجود دارد، نرخ بازگشت سرمایه یا ROI است. این هدف و تمام اهدافی که تیم به دنبال آن است، در زمان تدوین برنامه بازاریابی نوشته خواهد شد.
پس از نوشتن نمای کلی طرح بازاریابی، وارد گام دوم از مراحل نوشتن برنامه بازاریابی خواهیم شد.
در قسمت قبل، در مورد انتخاب پلتفرم های تبلیغاتی مناسب جهت فعالیت بازاریابی صحبت کردیم. اما در این جا، باید نحوه استفاده از این کانال ها را با جزئیات ذکر کنیم. برای مثال، اگر یک کسب و کار اینستاگرام را به عنوان کانال بازاریابی خود انتخاب کند، باید قالب محتوایی مورد نظر، پیام محتوا، سناریو و بریف کوتاهی از آن چه در این برنامه اجرای می شود، زمان اجرا و بودجه لازم را در این قسمت با جزئیات شرح دهد.
یکی دیگر از قسمت هایی که در بخش مقدمه برنامه بازاریابی نوشته می شود، بازه زمانی کلی از اجرای کمپین است. اما اگر بخواهیم به تفصیل و با بیان جزئیات این بخش را بررسی کنیم، خود می تواند بخش جداگانه ای داشته باشد.
به طور کلی، در قسمت جدول زمانی، برنامه ریزی مربوط به انجام هر وظیفه به همراه فرد مجری و زمان شروع و پایان آن ذکر می شود. اما نحوه آماده سازی این بخش از برنامه بازاریابی چیست؟
قبل از اجرای هر کمپین بازاریابی و تبلیغاتی، تحقیقات مفصلی در مورد مخاطب شناسی، کانال های مناسب، طراحی پیام، عملکرد رقبا و … صورت می پذیرد. نتایج این بخش، تاثیر بسزایی در موفقیت کمپین دارد. بنابراین، باید زمان مشخصی را برای تحقیق و آماده سازی تعیین کرد. مدت این بازه باید به نحوی باشد که علاوه بر ایجاد زمان کافی برای افراد حاضر در پروژه، از طولانی شدن بیش از حد و اتلاف زمان نیز جلوگیری شود.
پس از آنکه تحقیقات و آماده سازی لازم صورت گرفت و اسنادی همچون سند پرسونای مخاطب آماده شد، نوبت به شروع کار اصلی می رسد. در این مرحله از برنامه بازاریابی، هر یک از افراد دخیل در پروژه، متناسب با وظیفه خود، فعالیت خود را آغاز می کنند؛ بخش های مختلف کمپین طراحی می شوند و در صورت نیاز، اصلاح و بازطراحی خواهند شد. در پایان این مرحله، کمپین آماده اجراست.
یکی دیگر از بخش هایی که باید زمان بندی آن را در برنامه بازاریابی ذکر کنید، زمان آغاز و اجرای کمپین است. در این بازه زمانی، وظیفه تیم دیجیتال مارکتینگ چیست؟ باید در حالت آماده باش قرار بگیرد تا در صورت بروز مشکل، به سرعت آن را رفع کنند.
با تمام شدن مجلس، مهمان ها می روند؛ اما کار صاحب خانه تازه شروع می شود! وقتی کمپین به اتمام رسید، کار تیم مارکتینگ هنوز ادامه دارد. آن ها باید نتایج و داده های این برنامه بازاریابی را به دقت استخراج کنند و پس از بررسی و آنالیز، نتایج را برای بهبود کمپین های بعد دسته بندی و مرتب کنند. این فعالیت نیز به تعیین زمان بندی و افراد مسئول در برنامه بازاریابی نیاز دارد.
یکی از بخش های چالش برانگیز برای تیم مارکتینگ، زمانی است که می خواهند بخش بودجه از برنامه بازاریابی را برای مدیران شرکت خود یا کارفرما شرح دهند. برای موفقیت در این زمینه، توصیه می شود بودجه مورد استفاده برای هر بخش را به صورت جداگانه تعریف کنید.
مثلا برای تبلیغات گوگل ادز، اینفلوئنسر مارکتینگ، حقوق کارمندان و تیم های فریلنسر و … مبالغی را تعریف کنید. این موضوع، هم به دقت بیشتر در اجرای برنامه بازاریابی کمک می کند و هم فرصت را برای بررسی ROI هر بخش و سنجش جداگانه آن فراهم می کند.
منظور از DACI، افرادی هستند که در این پروژه ایفای نقش خواهند کرد. بنابراین، تعیین چارچوب DACI از بخش های حیاتی در تدوین برنامه بازاریابی محسوب می شود. اما این نقش ها شامل چه مواردی است؟
حرف D در ابتدای DACI به واژه Driver اشاره دارد. اما چه ارتباطی بین راننده و برنامه بازاریابی وجود دارد؟
وقتی قرار است خودرویی حرکت کند، راننده مسئول مستقیم آن است و کنترل و هدایت آن، برعهده این شخص خواهد بود. به همین دلیل، از کسی که هدایت و اجرای یک برنامه بازاریابی را مدیریت می کند، با عنوان Driver یاد می شود. این شخص ممکن است مدیر کسب و کار، مدیر مارکتینگ یا کمپین منیجر شرکت باشد.
واژه Approver به معنای تاییدکننده است. نقش این فرد در برنامه بازاریابی، بررسی و رصدکردن فعالیت های برنامه ریزی شده و تایید اجرای آن هاست. در واقع، این فرد تلاش می کند تا هر وظیفه، طبق جدول زمان بندی برنامه بازاریابی پیش برود. همچنین او باید نسبت به عملکرد افراد و روند اجرای وظیفه ها، بازخورد ارائه کند.
همه کسانی که در اجرای برنامه بازاریابی حضور دارند و بخشی از کار را پیش می برند، تحت عنوان مشارکت کننده شناخته خواهند شد. این افراد شامل تدوینگرها، کپی رایترها، گوینده ها، گرافیست ها و … می شوند. در واقع، در این بخش هر فرد به همراه وظیفه ای که برعهده دارد، در برنامه بازاریابی ذکر می شود.
دسته آخر، کسانی هستند که در اجرای برنامه بازاریابی نقش مستقیمی ندارند؛ اما اطلاعاتی در مورد پروژه و اجرای آن در اختیار دارند. ممکن است این افراد بخشی از مدیران رده بالای سازمان باشند یا کارمندان سایر بخش ها. در هر صورت، این افراد نقش مستقیمی در کمپین ندارند، اما باید اطلاعاتی در مورد آن دریافت کنند.
نوشتن برنامه بازاریابی به کسب و کارها کمک می کند تا با در اختیار داشتن یک سند جامع و نقشه راه کامل، با ثبات بیشتری کمپین تبلیغات آنلاین خود را دنبال کنند. همچنین نوشته نشدن جزئیات کمپین قبل از اجرای آن، این احتمال را به وجود می آورد که برنامه بازاریابی از مسیر اصلی خود خارج شود.
بنابراین، وجود چنین برنامه ای به شکل مکتوب، به تیم مارکتینگ کمک می کند تا پیش از اجرا، برنامه ای دقیق را تدوین کنند و در حین اجرا، طبق برنامه ریزی پیش بروند و از روند مشخص خود خارج نشوند.
اگر قصد نوشتن و تدوین برنامه بازاریابی و فروش را دارید، ۲ راهکار اساسی وجود دارد. مورد اول، این است که با استخدام و تشکیل دادن یک تیم مارکتینگ با تجربه و قدرتمند، در کسب و کار خود، برنامه بازاریابی را تدوین کنید و به مرحله اجرا برسانید.
اما راه حل دوم، برون سپاری این فرایند و کمک گرفتن از تیم و آژانس دیجیتال مارکتینگ حرفه ای است. اگر قصد این کار را داشته باشید، می توانید از خدمات دارت استفاده کنید. تیم دارت به پشتوانه سال ها کار مارکتینگی و تبلیغاتی، گزینه ای مناسب برای تدوین سند برنامه بازاریابی است.
جهت دریافت مشاوره در مورد برنامه بازاریابی، این فرم را تکمیل کنید.
و در پایان این که...
برنامه بازاریابی به عنوان سندی راهگشا برای اجرای کمپین مارکتینگ شناخته می شود که در کل مسیر، راهنمای تیم بازاریابی و تبلیغات خواهد بود. برای تدوین این سند، نکات مختلفی همچون نمای کلی طرح، افرادی که در اجرای برنامه حضور دارند، نقش هر یک از آن ها، زمان بندی برنامه های مختلف، بودجه و … لحاظ می گردد.
برای نوشتن برنامه بازاریابی، می توان به صورت درون تیمی عمل کرد؛ اما راهکار دوم، استفاده از تیم های متخصص خارج سازمانی است. اگر قصد تدوین این سند را دارید، می توانید از خدمات دارت استفاده کنید. برای شروع، فقط لازم است با کارشناسان ما در تماس باشید.